บันได 4 ขั้น สำหรับนักถ่ายภาพมือใหม่

สอนถ่ายภาพมา 26 ปี นับตั้งแต่ยุคของกล้องฟิล์ม จนถึงยุคของกล้องดิจิตอล คำถาม… ที่ได้รับการถามมาตลอดก็คือ… “ฝึกถ่ายภาพอย่างไร เพื่อให้ได้ภาพถ่ายที่สวยงาม”…เป็นคำถามที่สั้น ได้ใจความ ตรงความต้องการของนักถ่ายภาพเลยทีเดียว

 แต่…ก็เป็นคำถาม ที่มีกูรูหลายคนตอบกันมาแล้ว บางท่านก็บอกว่าต้องทำอย่างนั้น ต้องผึกอย่างนี้ ซึ่งก็เป็นคำตอบที่ไม่ผิดหรอกครับ เพียงแต่ว่า หลายๆ คำตอบนั้น ผมอาจจะไม่เห็นด้วยเท่านั้น อย่างเช่น ฝึกถ่ายภาพเดือนเดียวก็เป็นโปรได้… เป็นต้น  อย่าเพิ่ง…ดราม่า…ละ…นี่เป็นเพียงการยกตัวอย่าง สำหรับผมแล้ว ผมมีความเห็นว่า  การเรียน การฝึกการถ่ายภาพให้ได้ภาพที่ดี มีคุณภาพ ต้องใช้เวลา และ การเรียนรู้  ต้องหาประสบการณ์ มิฉะนั้น…คงจะไม่ใช่หลักสูตรที่ต้องเรียนรู้ในสถาบัน หรือ บางท่านอุตส่าห์เสียเงินข้ามน้ำข้ามทะเลไปเรียนถึงต่างประเทศใช่ไหมครับ

สำหรับนักถ่ายภาพมือใหม่… ผมขอย้ำว่า “สำหรับนักถ่ายภาพมือใหม่” และอาจจะรวมถึงนักถ่ายภาพที่ต้องการพัฒนาฝีมือการถ่ายภาพ ถ้าคุณมีความประสงค์นี้ บันได 4 ขั้น นี้ คือ คำแนะนำของผม ที่คุณควรจะต้องเรียนรู้ เพื่อการพัฒนาการถ่ายภาพให้สมบูรณ์ยิ่งขึ้นครับ

บันไดขั้นที่ 1 เรียนรู้เรื่องการใช้กล้อง และ เลนส์

การจะได้ภาพถ่ายที่ดี อาวุธสำคัญของคุณคือกล้อง และเลนส์ วันนี้การถ่ายภาพเปลี่ยนผ่านมาสู่ยุคของกล้องดิจิตอล ที่ทำให้คุณถ่ายภาพได้ง่ายมากขึ้น  ที่สำคัญก็คือคุณต้องเรียนรู้การใช้กล้อง ซึ่งไม่ใช่เฉพาะว่าถ่ายภาพได้ แต่กล้องดิจิตอลวันนี้ มีสมรรถนะหลากหลายประการที่อยู่ในตัวกล้อง ซึ่งต้องการการปรับตั้งใช้งาน ซึ่งในอดีตยุคของกล้องฟิล์ม มีน้อยกว่ามาก ไม่เพียงแต่ เรื่องความไวชัตเตอร์ หรือรูรับแสง ระบบวัดแสง ระบบถ่ายภาพ แต่กล้องวันนี้ เพียงระบบ Focus อย่างเดียวก็มีให้ปรับตั้งใช้งานได้หลากหลาย ไม่ว่าจะเป็นเรื่องการถ่ายภาพกีฬา การถ่ายนก การถ่าย Portrait, Landscape และ…ระบบการปรับตั้งค่าสีในภาพถ่าย ก็ยังเลือกได้อีกหลากหลาย แม้แต่กล้องบางค่าย ยังสามารถปรับตั้งค่าสีตามชนิดของฟิล์มถ่ายภาพได้อีกด้วย  ศักยภาพของกล้องถ่ายภาพวันนี้ หลายฟังก์ชั่น ถูกซ่อนไว้อยู่ในเมนูของกล้อง นั่นคือ สิ่งที่คุณต้องค้นหา นำศักยภาพสูงสุดของกล้องนำมาใช้งาน

เลนส์ถ่ายภาพ ยังเป็นอีกปัจจัยหนึ่งในการถ่ายภาพเพื่อให้ได้ภาพถ่ายที่สวยงามตามต้องการ การเลือกใช้ขนาดเลนส์ที่เหมาะสมสำหรับงานแต่ละประเภทช่วยทำให้คุณสามารถจัดองค์ประกอบของภาพถ่ายได้ง่ายขึ้น อีกสิ่งหนึ่งที่ควรทำความเข้าใจก็คือ คุณภาพของเลนส์ แน่นอนว่า ถ้าคุณจะเลือกใช้งานกับเลนส์คุณภาพสูง ราคาก็ย่อมสูงตามด้วย แต่ก็มีส่วนช่วยให้คุณสามารถถ่ายภาพภายใต้สภาวะแสงที่ไม่อำนวยได้ดีกว่า ให้ความคมชัด และสีสันที่อิ่มกว่า การศึกษาเรื่องเลนส์แต่ละขนาดจึงเป็นสิ่งที่ควรเรียนรู้เพื่อซื้อหามาใช้งานให้คุ้มค่า

บันได้ขั้นที่ 2 เรียนรู้เรื่องของแสง และอุปกรณ์เสริมที่จำเป็น

แสง เป็นปัจจัยหลักของการถ่ายภาพการเรียนรู้เรื่องของคุณภาพแสง และ เรื่อง ทิศทางของแสง เป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่งสำหรับการถ่ายภาพ สิ่งที่ต้องเข้าใจก็คือ แสง ที่ใช้ในการถ่ายภาพ มาจาก หนึ่งคือแสงธรรมชาติและ สองคือแสงประดิษฐ์ อุณหภูมิของแสงมีส่วนสำคัญในการกำหนดคุณภาพสีของการถ่ายภาพ ความเข้มของแสง แสงแข็ง แสงนุ่ม สิ่งเหล่านี้มีส่วนสำคัญในการสร้างสรรค์การถ่ายภาพทั้งสิ้น ทิศทางของแสง มีส่วนสำคัญสำหรับมิติของภาพเป็นต้น การเรียนรู้ที่ชัดเจน จะทำให้นักถ่ายภาพสามารถควบคุมสีของภาพถ่ายได้ทั้งให้ภาพถ่ายมีสีสันเป็นธรรมชาติ หรือ มีสีสันตามการสร้างสรรค์ที่นักถ่ายภาพต้องการเลยทีเดียว

อุปกรณ์เสริม เป็นอีกเรื่องหนึ่ง ที่ช่วยให้นักถ่ายภาพ สามารถทำการถ่ายภาพในสภาวะต่างๆ ได้มากมาย มีตั้งแต่อุปกรณ์เสริมที่จำเป็นต้องมี และอุปกรณ์เสริมตามความต้องการใช้ 

อุปกรณ์เสริมที่จำเป็นต้องมี สำหรับผมเองแล้ว แน่นอน สิ่งแรก คือ ขาตั้งกล้อง ถัดมาก็จะเป็นฟิลเตอร์  ตั้งแต่ ฟิลเตอร์ปกป้องหน้าเลนส์ ฟิลเตอร์ CP-L ซึ่งคุณภาพควรเป็นฟิลเตอร์ที่มีคุณภาพสูงหน่อยซึ่งอาจจะมีราคาสูงตามด้วย ที่ผมบอกว่า ควรเป็นฟิลเตอร์ที่มีคุณภาพสูงหน่อยนั้น เพราะว่า เป็นฟิลเตอร์ที่นำมาใช้ร่วมกับเลนส์ ถ้าเป็นฟิลเตอร์ที่มีคุณภาพต่ำ กลับจะเป็นตัวลดคุณภาพของเลนส์เสียเอง เรื่องของฟิลเตอร์อย่างเดียวก็มีหลากหลายในการใช้งานมากขึ้น อย่างเช่น ฟิลเตอร์ Graduate ฟิลเตอร์ ND เป็นต้น นอกเหนือจากนี้ ก็ยังมี แฟลช และ…อีกหลากหลายที่ต้องทำการเรียนรู้อยู่ตลอดเวลา

บันได้ขั้นที่ 3 เรียนรู้เรื่ององค์ประกอบภาพถ่าย และการปรับแต่งภาพ

การเรียนรู้เรื่ององค์ประกอบภาพ จะทำให้นักถ่ายภาพมือใหม่ สามารถจัดการกับสิ่งที่ต้องการถ่ายภาพให้ได้ภาพที่น่าดูได้เป็นอย่างมาก หลายท่าน อาจจะบอกว่า เดี๋ยวนี้เข้าคิดนอกรอบกันแล้ว…555…ผมก็ไม่เถียงการเรียนรู้เรื่องพื้นฐานขององค์ประกอบภาพที่ชัดเจน จะสามารถทำให้นักถ่ายภาพสามารถสร้างสรรค์ภาพถ่ายได้มากยิ่งขึ้น จนพัฒนาแนวทางการถ่ายภาพของตนเองได้อย่างมั่นคงแข็งแรง กว่าการที่ไม่ได้เรียนรู้ครับ นี่เป็นความเห็นของผมนะครับ

การปรับแต่งภาพ ผมอยากจะบอกว่า เป็นสิ่งจำเป็นมาก สำหรับการถ่ายภาพในยุคของ กล้องดิจิตอล ในสมัยของยุคการถ่ายภาพด้วยฟิล์ม ถ้าไม่ใช่การถ่ายภาพด้วยฟิล์มสไลด์ ถ้าเป็นฟิล์ม Negative ภาระการอัดขยายรูปอยู่ที่ห้องมืด ทำเองก็ยุ่งยาก ทำที่ Lap ง่ายกว่า แต่พอเป็นยุคของดิจิตอล การปรับภาพเองง่ายกว่าเยอะเลย จริงอยู่ การถ่ายภาพที่สมบูรณ์อย่างที่บอกกันเสมอว่า จบหลังกล้อง เป็นสิ่งที่ยอดเยี่ยม แต่หลายภาพอีกเช่นกัน ที่การปรับแต่งภาพ ทำให้ได้ภาพที่สมบูรณ์ มีคุณภาพสูงยิ่งขึ้นครับ ถ้าคุณต้องการถ่ายภาพเพื่อให้ได้ภาพที่สวยงาม การปรับแต่งภาพ เป็นอีกสิ่งหนึ่งที่ควรเรียนรู้ครับ

บันได้ขั้นที่ 4 สร้างโอกาสในการถ่ายภาพให้มากๆ

การที่จะเป็นนักถ่ายภาพที่ถ่ายภาพได้สวยงาม หลายต่อหลายท่าน ต่างก็ได้ลองถูกลองผิดมาแล้วทั้งนั้น การออกถ่ายภาพบ่อยๆ ถ่ายภาพให้มากๆ จะเป็นการฝึกถ่ายภาพที่ดีที่สุด คุณจะได้ประสบการณ์กับการถ่ายภาพ หลากหลายรูปแบบ จากนั้นนำภาพถ่ายที่ถ่ายได้ทั้งหมด มาพิจารณาว่า ภาพใดที่คุณชอบ ภาพใดที่ถ่ายมาแล้วมีความผิดพลาด ภาพใดที่คุณไม่ชอบ 

ถ้าคุณได้พิจารณาภาพถ่ายที่คุณถ่ายมาทั้งหมด คุณจะได้รับประโยชน์เป็นอย่างมากข้อผิดพลาดของการถ่ายภาพคุณจะเห็น คุณจะได้พิจารณาแก้ไขในคราวต่อไป ความชำนาญ และความแม่นยำในการถ่ายภาพจะเพิ่มขึ้นตลอดเวลา และสิ่งที่สำคัญที่จะเกิดขึ้นก็คือ คุณจะพบว่า การถ่ายภาพแบบไหน คือ สิ่งที่คุณชอบ….

บันได 4 ขั้น…สำหรับนักถ่ายภาพมือใหม่…เป็นเพียงคำแนะนำสำหรับการศึกษา หาความชำนาญในการถ่ายภาพ เพื่อนำไปสู่การถ่ายภาพที่ให้ได้ภาพที่สวยงาม มีคุณภาพและเพื่อให้คุณค้นพบตัวเองกับสิ่งที่คุณชอบ…สวัสดีครับ…