เรื่อง+ภาพ : ศุภฤกษ์ นฤเบศร์ไกรสีห์
บทความนี้มาจาก Camerart Magazine ฉบับ 212/2015 May
บทที่ 14 ระบบวัดแสงผ่านเลนส์
ระบบวัดแสงของกล้องถ่ายภาพเป็นระบบวัดแสงแบบสะท้อน แต่มีการวัดแสงผ่านเลนส์จึงเรียกรวมว่า ระบบวัดแสงสะท้อนผ่านเลนส์ (Through The Lens) ข้อดีของระบบวัดแสงชนิดนี้คือ วัดแสงที่สะท้อนจากวัตถุในภาพโดยตรง ทำให้ความผิดพลาดจากองศาการวัดแสงต่ำ สามารถวัดแสงจากวัตถุแต่ละชิ้นในภาพได้เลย หากมีความรู้มากพอจะคาดเดาโทนสีของภาพได้ทันทีในขณะที่วัดแสง เป็นระบบวัดแสงที่เหมาะกับการใช้งานทั่วไปมากที่สุด ใช้งานได้ง่าย เหมาะกับนักถ่ายภาพทุกๆ คน และการวัดแสงผ่านเลนส์ช่วยลดข้อผิดพลาดที่เกิดจากเลนส์ เช่น ความไม่แม่นยำของช่องรับแสง หรือมีการใช้ฟิลเตอร์หรืออุปกรณ์กรองแสงที่หน้าเลนส์ เช่น ฟิลเตอร์ PL, ND หรือฟิลเตอร์สีต่างๆ ในขณะที่เครื่องวัดแสงนอกตัวกล้องต้องมีการชดเชยค่าแสงจากเลนส์ ฟิลเตอร์ รวมทั้งอุปกรณ์ต่างๆ ที่ลดแสงที่ผ่านไปยังเซ็นเซอร์รับภาพ
กล้องทั่วไปจะมีระบบวัดแสงที่ด้านบนปริซึมและใต้กระจกสะท้อนภาพ
แต่ระบบวัดแสงสะท้อนผ่านเลนส์มีข้อเสียอยู่หลายข้อ เช่น ผิดพลาดโดยสีของวัตถุและสีของแหล่งกำเนิดแสงได้ง่าย และมีช่วงการทำงานแคบ เนื่องจากต้องผ่านเลนส์ ฟิลเตอร์ เมื่อแสงผ่านเข้าไปยังเซ็นเซอร์น้อย ช่วงการวัดแสงก็จะแคบตามไปด้วย กล้องดิจิตอลโดยทั่วไปจะวัดแสงได้แม่นยำในช่วง EV 0-20 ที่เลนส์ F1.4 หากใส่เลนส์ F2.8 เข้าไป ความแม่นยำจะลดลงไปเหลือเพียงที่ EV 2 หรือ 1 วินาที F2.8 เท่านั้น ในขณะที่เครื่องวัดแสงมือถือมักจะทำได้ถึง EV-5 หรือประมาณ 30 วินาที F1.4 หรือ 120 วินาที F2.8
ระบบวัดแสงผ่านเลนส์มักมีปัญหากับวัตถุสีขาวและดำ พื้นที่มืดมากและสว่างมาก ต้องเรียนรู้ที่จะควบคุม