เรื่อง+ภาพ : ศุภฤกษ์ นฤเบศร์ไกรสีห์
บทความนี้มาจาก Camerart Magazine 245/2018 February
FUJIFILM มีเลนส์มาโคร 60 mm. F2.4 1:2 เป็นเวลานานตั้งแต่ออกกล้อง X-Series แบบเปลี่ยนเลนส์ได้ตัวแรก FUJIFILM X-Pro1 ซึ่งเลนส์ 60 มาโครเป็นเลนส์ที่คมชัดมากๆ แต่อัตราขยายไม่สะใจมาโครขาโหดนัก FUJIFILM จึงพัฒนาเลนส์มาโครรุ่นใหม่ที่รอบนี้จัดหนักจัดเต็มทั้งอัตราขยายที่สูงถึง 1 : 1 สามารถถ่ายวัตถุเล็กสุดเต็มเฟรมที่ขนาด 18 x 24 มิลลิเมตร มีระบบลดการสั่นไหวสูงถึง 5 stop ที่ใช้งานได้เวิร์คมากแม้อยู่ในอัตราขยายภาพสูงสุด ช่องรับแสง f/2.8 ให้ Bokeh นุ่มนวล ซึ่งถ่ายภาพบุคคลแบบหลังเบลอได้อย่างสวยงาม โฟกัสไวปรี๊ดๆ โดยการใช้ Linear Motor อันทรงพลัง และยังให้คุณภาพด้านความคมชัดและรายละเอียดแบบสุดขีดขั้นอีกด้วย FUJINON XF 80 mm. F2.8 R LM OIS WR Macro Lens ยังเหมาะกับการถ่ายภาพที่หลากหลาย ทั้งภาพมาโคร ภาพบุคคล และภาพทิวทัศน์ เป็นเลนส์ที่คู่ควรกับนักถ่ายภาพที่จริงจังต้องการคุณภาพไฟล์สูงสุด ซึ่งผมได้เลนส์ FUJINON XF 80 mm. F2.8 R LM OIS WR Macro Lens มาทำการทดสอบเป็นระยะเวลายาวนานพอสมควร จะมาเล่าให้ฟังว่า เลนส์ FUJINON XF 80 mm. F2.8 R LM OIS WR Macro Lens ตัวนี้ให้คุณภาพเป็นอย่างไรบ้างในการใช้งานภาคสนามจริง
คุณสมบัติจำเพาะของ FUJINON XF 80 mm. F2.8 R LM OIS WR Macro Lens
โครงสร้างเลนส์ ชิ้นเลนส์ 16 ชิ้นแบ่งเป็น 12 กลุ่ม
ชิ้นเลนส์พิเศษ 1 Aspherical 3ED 1 Super ED
ทางยาวโฟกัส 80 มิลลิเมตร เทียบเท่า 122 มม. ในกล้อง Full Frame
มุมการรับภาพ 20.1 องศา
ขนาดช่องรับแสง F2.8-22
ม่านช่องรับแสง 9 ใบ
ระยะชัด 25 เซนติเมตรถึงสุดสายตา
อัตราขยายสูงสุด 1 : 1
ขนาดฟิลเตอร์ 62 มิลลิเมตร
น้ำหนัก 750 กรัม
ตัวเลนส์ FUJINON XF 80 mm. F2.8 R LM OIS WR Macro อาจจะมีขนาดค่อนข้างใหญ่สักนิด โดยเฉพาะเมื่อเทียบกับ 60 มาโครเดิม ทั้งนี้เนื่องจากระบบ Optic และระบบการทำงานที่อัดเข้ามาเต็มที่ เริ่มที่ตัวกระบอกเลนส์เป็นอลูมิเนียมอัลลอยด์ เมาท์โลหะ เน้นความแข็งแรงทนทานในการใช้งานหนักระดับอาชีพโดยเฉพาะในการถ่ายภาพวีดิโอ เลนส์มีระบบซีลป้องกันความชื้นและฝุ่นละอองแบบเต็มระบบ (Weather Resistance) เวลาไปใช้งานในสภาพแวดล้อมโหดๆ ไปป่าเขาที่ความชื้นหรือฝุ่นละอองเยอะก็จะยังทำงานได้อย่างไม่มีปัญหา สามารถรองรับการใช้งานที่อุณหภูมิต่ำถึง -10 องศาเซลเซียสเลยทีเดียว
ระบบโฟกัสของ FUJINON XF 80 mm. F2.8 R LM OIS WR Macro เป็นแบบ Internal Focus ตัวเลนส์มีความยาวคงที่ตลอดระยะชัด ซึ่งมีข้อดีเรื่องบาลานซ์น้ำหนักจะนิ่งกว่า การปรับโฟกัสใช้การขับเคลื่อนชุดเลนส์ภายในกระบอกเลนส์ โดยใช้ชุดเลนส์โฟกัส 2 ชุด ด้านหน้า 1 ชุดและด้านหลัง 1 ชุดขึ้นกับระยะชัด เลนส์ทั้งสองชุดนี้จะทำหน้าที่ปรับระยะชัดและแก้ความคลาดต่างๆ จากการปรับระยะชัดใกล้ ทำให้คุณภาพเลนส์คงที่ตลอดช่วงระยะชัด ซึ่งจุดนี้เป็นข้อแตกต่างระหว่างเลนส์ปกติกับเลนส์มาโครเวลาถ่ายใกล้ เลนส์มาโครจะให้คุณภาพดีกว่าเพราะมีระบบแก้ความคลาดอันเกิดจากการถ่ายระยะใกล้ ส่วนชุดมอเตอร์ขับเคลื่อนใช้ Linear Motor ออกแบบใหม่จำนวน 2 ตัวต่อชุดเลนส์ เลนส์จะวางบนรางที่รับด้วย Ceramic Ball Baring ทำให้การโฟกัสเงียบ ลื่นไหล โฟกัสได้ไว แม่นยำ และประหยัดพลังงานมากขึ้นด้วย ระบบลดการสั่นไหวใช้เซ็นเซอร์ 2 ชุดทั้ง gyro sensor และ acceleration sensor สามารถลดการสั่นไหวได้ถึง 5 Stop ซึ่งถือว่าลดการสั่นไหวได้สูงมาก และจำเป็นสำหรับการถ่ายภาพมาโครโดยใช้มือถือกล้องและการถ่ายวีดิโอโดยไม่ใช้ Gimbal ลดการสั่น
เลนส์ชิ้นหน้าของ FUJINON XF 80 mm. F2.8 R LM OIS WR Macro ใช้โค้ทผิวแบบฟลูออรีน ทำให้ทำความสะอาดได้ง่ายและป้องกันรอยขีดข่วนด้วย ส่วนการโค้ทผิวแบบ Nano GI และ Super EBC ลดแสงสะท้อนให้เหลือน้อยสุด ช่วยให้ภาพมีความเปรียบต่างสูง เวลาถ่ายภาพย้อนแสงจะได้ภาพที่คมชัดไม่มีแสงรบกวนปรากฏในภาพ ชิ้นเลนส์พิเศษอัดแน่นมาทั้ง Super ED 1 ชิ้นแก้ความคลาดสีเทียบเท่ากับชิ้นเลนส์ Fluoride ชิ้นเลนส์แบบ ED ที่แก้ความคลาดสีได้เป็นอย่างดี และชิ้นเลนส์ Aspherical ที่แก้ความคลาดทรงกลม ทำให้ภาพมีความคมชัดทั่วทั้งภาพ
คุณภาพที่คงที่ตลอดช่วงระยะชัดทำให้ FUJINON XF 80 mm. F2.8 R LM OIS WR Macro ใช้งานได้ดีทั้งการถ่ายภาพมาโครและทิวทัศน์ รวมทั้งการถ่ายภาพบุคคล ม่านช่องรับแสง 9 ใบให้ Bokeh ที่เป็นทรงกลมและละลายฉากหลังได้นวลเนียนเป็นธรรมชาติมากขึ้น และหากต้องการอัตราขยายมากกว่า 1:1 ก็สามารถใช้ Teleconverter 2X และ 1.4X ต่อเพิ่มเข้าไปได้ด้วย
ผลการใช้งานภาคสนาม
เลนส์ที่ผมได้มาทดสอบเป็นเลนส์ Prepoduction คือ ทำมาเพื่อเป็นตัวอย่าง ยังไม่ใช่เลนส์สำหรับขายจริงซึ่งจะสมบูรณ์มากกว่า แต่ก็สามารถใช้งานจริงได้อย่างสบายๆ ผมได้ลองใช้งานกับกล้อง FUJIFILM XT2 XE3 และ XT20 ทั้งงานภาพนิ่งและงานวีดิโอ ตอนเห็นเลนส์ครั้งแรกจะรู้สึกว่าเลนส์ตัวค่อนข้างใหญ่สักหน่อย ซึ่งก็ไม่น่าแปลกใจนักเพราะจัดเต็มมาทั้งระบบโฟกัส กันสั่น ซึ่งต้องมีที่ติดตั้งมอเตอร์และพื้นที่สำหรับการทำงานของเลนส์ รวมทั้งระบบโฟกัสแบบ 2 ชุดด้วย เมื่อติดตั้งกับกล้อง XT2+Grip จะจับกระชับถนัดมาก สามารถถือได้นิ่งกริปๆ แม้ไม่เปิดระบบลดการสั่นไหว ส่วนกล้องรุ่นอื่นๆ อาจจะดูใหญ่สักนิด สมดุลของน้ำหนักดีมากๆ ระบบ Internal Focus ทำให้สมดุลน้ำหนักของเลนส์นิ่งดีมาก เมื่อใช้บน Gimbal จะทำให้บาลานซ์น้ำหนักไม่เปลี่ยนนักเวลาที่เลนส์โฟกัสจากใกล้ไปไกล ตรงนี้มีประโยชน์มากกับงานถ่ายวีดิโอ ผมลองระบบโฟกัสของเลนส์ FUJINON XF 80 mm. F2.8 R LM OIS WR Macro ต้องบอกว่าสุดติ่งกระดิ่งแมวยิ่งนัก ด้วยทางยาวโฟกัส 80 มม. การขับโฟกัสจากใกล้สุด 25 เซนไปไกลสุดสายตาจะกินเวลาค่อนข้างมาก แต่กับ FUJINON XF 80 mm. F2.8 R LM OIS WR Macro จากใกล้สุดไปไกลสุดกินเวลานิ๊ดดดดเดียวเท่านั้น การขับชุดเลนส์เร็วมากๆ ผมลองโฟกัสใกล้ไปไกลมาใกล้สลับไปมา โฟกัสเข้าเป้าและเร็วมากๆ เป็นเลนส์มาโครที่โฟกัสได้เร็วเกินคาด แม้ว่าทางยาวโฟกัสจะค่อนข้างยาวเป็นพิเศษก็ตาม
ระบบลดการสั่นไหวเป็นอะไรที่เกินคาดอีกเช่นกัน ผมใช้เลนส์มาโครมาหลายตัวที่มีระบบลดการสั่นไหว ส่วนมากจะใช้งานระยะไกลได้ดี แต่พอโฟกัสใกล้มากๆ ระบบลดการสั่นไหวก็หมดสภาพ เพราะอัตราขยายสูงทำให้การสั่นยิ่งสูง การสั่นไหวจึงสูงตาม ระบบลดการสั่นเลยเอาไม่ค่อยจะอยู่ แต่ FUJINON XF 80 mm. F2.8 R LM OIS WR Macro ยังสามารถลดการสั่นไหวได้ดีมากแม้ที่อัตราขยาย 1:1 จะเห็นความแตกต่างได้อย่างชัดเจนระหว่างเปิดกับปิดระบบลดการสั่นไหว ผมแนะนำให้เปิดระบบไว้ตลอดเวลาที่ถือกล้องด้วยมือ มันจะนิ่งและไม่ยึกยักให้รำคาญซะด้วย
ลองทดสอบความคมของ FUJINON XF 80 mm. F2.8 R LM OIS WR Macro โดยการถ่ายแบงค์และเหรียญที่มีริ้วรอยบนตัวเหรียญ ที่อัตราขยายประมาณ 1:4 และ 1:1 ตัวเลนส์ให้ความคมชัดที่ยอดเยี่ยมมากในการถ่ายภาพอัตราขยายสูงที่ f/4 เป็นต้นไป รายละเอียดขึ้นยุบยิบและคมชัดมาก เป็นเลนส์มาโครที่คมชัดเป็นลำดับต้นๆ เลยทีเดียว ส่วนที่ระยะไกลสุดที่ f/2.8 ภาพจะชัดแต่ไม่คมกริปแบบ FUJINON 90 mm. F2 ใครที่ชอบถ่ายภาพบุคคลแบบไม่คมบาดน่าจะชอบ ลองทดสอบเรื่องแฟลร์พบว่าเลนส์คุมแฟลร์ได้ยอดเยี่ยมมาก ลองถ่ายภาพย้อนแสงหรือยิงแฟลชเฉียงเข้าหาเลนส์ก็ยังไม่มีแฟลร์ปรากฏ และเลนส์ฮูดที่ให้มามีความยาวค่อนข้างมาก ทำให้คุมแสงแฟลร์ได้ดีเยี่ยมด้วย เวลาดึงรายละเอียดส่วนเงาใน RAW ก็ไม่มีแสงหลอนมารบกวนต้องยกความดีให้ระบบโค้ทเลนส์แบบ Nano GI และ Super EBC ที่ใช้งานอยู่ ความคล่องตัวในการใช้งานภาพรวมถือว่าทำได้ดีเยี่ยม
ผมขึ้นดอยอินทนนท์ ลองถ่ายภาพที่อ่างกาหลวง ถ่ายภาพด้วง พื้นผิวของตัวด้วงชัดเจนมาก แต่ Depth of field ที่บางมากทำให้คุมความชัดลึกไม่ทั่วทั้งตัว เป็นธรรมชาติของการถ่ายภาพมาโครที่ต้องทำ Stack Focus หากต้องการความชัดลึกให้เพียงพอ ผมลองถ่ายภาพหยดน้ำที่ปลายใบไม้ให้ด้านหลังเป็นโบเก้ จะเห็นชัดเลยว่าวง Bokeh ใหญ่มากส่วนหนึ่งเพราะทางยาวโฟกัสสูง อีกส่วนคือช่องรับแสงกว้างด้วย ผมสามารถถ่ายภาพที่ f/2.8 และยังได้ความคมชัดที่ดีมากๆ ทำให้ได้ Bokeh ใหญ่ หากไม่มีปัญหาเรื่องความชัดลึกละก็ได้ Bokeh สะใจแน่นอน ส่วนสีสันของภาพหายห่วง ทั้ง Contrast ของตัวเลนส์เองและโหมดสีของตัวกล้อง ทำให้ภาพมีมิติของสีที่ดีมาก
ผมลอง FUJINON XF 80 mm. F2.8 R LM OIS WR Macro ถ่ายภาพหยดน้ำเกาะบนไม้เล็กๆ ลองอัตราขยายภาพสูงมากๆ ระดับ 1:1 เวลาถ่ายใกล้สุดจะติดฮูดต้องถอดออกเพราะฮูดยาวมาก ความคมชัดในการถ่ายภาพระยะใกล้ยอดเยี่ยมมาก ภาพคมกริปและได้รายละเอียดที่ดีเยี่ยม ลองถ่ายภาพดอกไม้ที่โดนลมพัดโดยใช้ AF-C โฟกัสตามดอกไม้และใช้ระบบลดการสั่นไหวช่วยด้วย เลนส์ FUJINON XF 80 mm. F2.8 R LM OIS WR Macro ทำงานได้อย่างยอดเยี่ยมยิ่งนัก ภาพคมแทบทุกภาพ ใช้งานมาโครด้วยมือหรือขาตั้งก็สะดวกทั้งคู่
ผมเอา FUJINON XF 80 mm. F2.8 R LM OIS WR Macro ไปลองถ่ายภาพบุคคลดูบ้าง ขากลับจากเชียงใหม่ เจอชาวบ้านกำลังดำนา ผมก็ลงไปถ่ายภาพชาวบ้านโดยใช้โหมดโฟกัสทั้ง AF-C, AF-S และ MF เลนส์โฟกัสได้ง่ายและไว ถ่ายภาพบุคคลแบบทีเผลอก็ได้ จะแนวโพสท่าก็ไม่มีปัญหาด้วยเช่นกัน ส่วนมากผมจะใช้กับโหมดสี Classic Chrome กลับมากรุงเทพได้น้องจูนกับเอมาเป็นแบบที่น้ำตกเจ็ดคต ลองถ่ายภาพแสงเย็น ฉากหลังเบลอๆ ก็ได้ฉากหลังละลายสวยดีทีเดียว ความละลายจะสู้ 56 F1.2 หรือ 90 F2 ยังไม่ได้ซะทีเดียว แต่ก็ทำได้ดีเยี่ยมโดยเฉพาะมันเปิด F2.8 ถ่ายได้เลย ความคมกำลังดีสำหรับภาพบุคคล
สรุป FUJINON XF 80 mm. F2.8 R LM OIS WR Macro
FUJINON XF 80 mm. F2.8 R LM OIS WR Macro เป็นเลนส์มาโครที่ครบเครื่องมาก โฟกัสเร็ว กันสั่นเยี่ยมยอด คุณภาพด้านต่างๆ ครบครันมาก ให้ภาพคม แฟลร์น้อยมาก ขนาดตัวอาจจะใหญ่หน่อย และราคาไม่ถือว่าถูกแบบ 60 F2.4 เพราะตัวนี้ลดราคาลงมาเยอะมาก โดยรวมถือว่าสุดยอดและคุ้มราคาถ้าซื้อมาแล้วใช้งานเยอะๆ หนักๆ