เรื่อง+ภาพ : ApochTophy’s

บทความนี้มาจาก Camerart Magazine ฉบับ 240/2017 September

ในการจัดองค์ประกอบภาพนั้นเรามักจะให้ความสำคัญกับวัตถุที่เราจะถ่ายมากเกินไป จนหลงลืมรอบข้าง ซึ่งอันที่จริงแล้วนั้นสิ่งแวดล้อมโดยรอบล้วนมีผลต่อภาพไม่แพ้วัตถุหลักที่เราให้ความสนใจ หลายภาพนำเสนอวัตถุหลักในจังหวะและสภาพแสงที่ดีจนเกือบจะเป็นภาพที่ดีแล้ว แต่ฉากหน้าและฉากหลังของภาพกลับทำให้ภาพดูแย่ลงได้ ดังนั้นในบทความครั้งนี้เราจะมาเน้นกันในเรื่องของฉากหน้าและฉากหลังของภาพกันครับ

ฉากหน้าและฉากหลังนั้นมีผลต่อองค์ประกอบในภาพ การเลือกฉากหน้าที่ดีจะช่วยสร้างระยะและมิติของภาพ ส่วนการเลือกฉากหลังที่ดีจะช่วยทำให้วัตถุในภาพดูเด่นชัด การจัดองค์ประกอบโดยคำนึงถึงฉากหน้าและฉากหลังของภาพเป็นการแสดงให้เห็นถึงความใส่ใจในรายละเอียดของช่างภาพแต่ล่ะคน

ฉากหน้าสร้างความลึก

อย่างที่บอกไปแล้วว่าฉากหน้าจะมีผลต่อมิติในภาพศิลปินที่วาดรูปนั้นมักจะใช้หลักทัศนียภาพสร้างมิติให้กับภาพคือวาดภาพให้มี 3 ระยะคือใกล้ กลาง ไกล โดยวัตถุที่อยู่ใกล้จะมีขนาดใหญ่ และวัตถุที่อยู่ไกลจะมีขนาดเล็กลง ในการถ่ายภาพเองก็เช่นกัน การเพิ่มฉากหน้าให้กับภาพจะทำให้ภาพดูมีระยะเพิ่มขึ้นมา คือมีระยะใกล้ กลาง ไกล เช่นกัน

ฉากหน้าเป็นกรอบภาพ

กรอบหรือเฟรมภาพเป็นสิ่งที่ช่างภาพมักจะมองหาเพื่อสร้างความน่าสนใจในภาพอยู่แล้ว กรอบภาพจึงนับเป็นฉากหน้าที่ดีที่ช่วยเสริมให้ภาพมีมุมมองที่น่าสนใจและมีความสร้างสรรค์โดยเฉพาะกรอบภาพที่มากกว่าหนึ่งกรอบในภาพเดียวเป็นการแสดงให้เห็นว่าช่างภาพขยันในการหามุมภาพแค่ไหน

ฉากหน้าเน้นวัตถุหลัก

บางครั้งในสภาพแวดล้อมของสิ่งที่จะถ่ายไม่เอื้ออำนวย ช่างภาพอาจจะใช้ฉากหน้าช่วยบดบังบางสิ่งบางอย่างที่เข้ามารบกวนวัตถุหลักที่เราจะถ่ายภาพ เมื่อมีฉากหน้ามาช่วยบังส่วนเกินเหล่านั้น ก็จะส่งผลให้วัตถุหลักในภาพมีความโดดเด่นมากยิ่งขึ้นได้ และหลายครั้งที่วัตถุที่น่าสนใจในภาพมีมากกว่าหนึ่ง ฉากหน้าจะถูกนำมาบังคับให้คนดูภาพสนใจที่วัตถุเดียวได้เช่นกัน

สวนดอกไม้เป็นฉากหน้าที่เพิ่มให้ภาพดูน่าสนใจและมีระยะมากขึ้น

เมื่อมีฉากหน้า ระยะใกล้ กลาง ไกล ก็ทำให้ภาพดูสมบรูณ์

ฉากหน้า เพิ่มระยะใกล้ กลาง ไกล ก็ทำให้ภาพดูมีความลึกไม่แบน

สร้างสรรค์ภาพจากฉากหน้า

สร้างสรรค์ภาพจากฉากหน้า

สร้างสรรค์ภาพจากฉากหน้า

เงาคนที่นำมาใช้เป็นฉากหน้าช่วยบังวัตถุที่รบกวนสายตาทางด้านขวาของภาพ

ช่องหน้าต่างกำหนดกรอบภาพที่สวยงามเสมอ

ฉากหลังที่เรียบง่าย

ฉากหลังที่เรียบง่ายจะช่วยเสริมให้วัตถุในภาพมีความโดดเด่น ฉากหลังที่เรียบง่ายนั้นเกิดขึ้นได้ทั้งจากการเลือกมุมมองที่ต่างกันอกไป หรือการใช้เทคนิคการถ่ายภาพสร้างขึ้นเช่นการเลือกใช้รูรับแสงที่กว้าง หรือใช้เลนส์ทางยาวโฟกัสสูง ให้ทำหน้าที่ละลายฉากหลังให้พ้นจะระยะโฟกัสของภาพนั่นเอง

ากหลังช่วยเสริมเรื่องราว

เราสามารถเพิ่มเรื่องราวภาพได้จากการเลือกใช้ฉากหลังที่ดี โดยส่วนใหญ่แล้วในสถานที่แต่ละแห่งจะมีเหตุการณ์ที่น่าสนใจในการบันทึกภาพ โดยทั้งสิ่งที่อยู่ในสถานที่นั้นและตัวสถานที่เองก็มีส่วนสัมพันธ์กันในเนื้อหาอยู่แล้ว แต่ถ้าเราขยับมุมมองเล็กน้อย เรื่องราวในภาพอาจจะดีขึ้นหรือเล่าอะไรได้มากขึ้น สำคัญคือการขยันหามุมของช่างภาพที่จะไม่หยุดจนกว่าจะได้มุมภาพและฉากหลังที่น่าพอใจ

ฉากหลังสร้างความรู้สึก

ความมืดสว่างของฉากหลังส่งผลให้ความรู้สึกในภาพต่างกัน โดยเฉพาะกับภาพที่ต้องการเน้นด้านอารมณ์และความรู้สึกเช่นภาพบุคคล การเลือกฉากหลังที่มืดลงอาจะทำให้เกิดความรู้สึก สงบ มืด เคร่งขรึม ลึกลับ ฯลฯ ในขณะที่ฉากหลังสว่างจะให้ความรู้สึกสดใส สว่าง สดชื่น ฯลฯ ทั้งนี้ก็ขึ้นอยู่กับความต้องการและการเลือกใช้ของช่างภาพ

ภาพเรือเมื่อเพิ่มฉากหลังเป็นเจดีย์ทำให้เรื่องราวในภาพเพิ่มมากขึ้น

ภาพเรือที่ฉากหลังเป็นท้องฟ้าและก้อนเมฆสวยงามแล้ว

อารมณ์ภาพที่ต่างกันระหว่างฉากหลังสว่างและฉากหลังเข้ม

ท้องฟ้าโล่งๆ เป็นฉากหลังที่เรียบง่ายที่ใช้บ่อยเวลาถ่ายภาพนกกำลังบิน

เพราะไม่ระวังฉากหลัง เลยติดป้ายห้องน้ำมาด้วย

ใส่ใจกับฉากหลังขยับหลบเล็กน้อยภาพก็ดูดีขึ้น

ทั้งฉากหน้าและฉากหลังของภาพเป็นสิ่งที่เราไม่ควรมองข้ามในการจัดองค์ประกอบในการถ่ายภาพแต่ลประเภทล้วนต้องอาศัยฉากหน้าและฉากหลังที่ดีไม่ว่าจะเป็นฉากหน้ากับภาพทิวทัศน์หรือฉากหลังของภาพบุคคล นอกจากนี้ยังมีโอกาสที่จะสร้างสรรค์ผลงานอื่นๆ อีกหลากหลาย ช่างภาพสตรีทบางท่านเมื่อเจอฉากหลังที่น่าสนใจก็ปักหลักเฝ้ารอให้วัตถุที่จะถ่ายเข้ามาในเฟรม ช่างภาพบุคคลหลายท่านที่บางครั้งต้องยอมเสียภาพที่จังหวะสีหน้าของแบบดีแต่ฉากหลังรบกวนมากเพราะตอนถ่ายลืมใส่ใจกับฉากหลังของภาพ นี่ก็เป็นอีกตัวอย่างที่พอจะบอกได้ว่าฉากหลังมีผลต่อภาพแค่ไหน ดังนั้นในการจัดองค์ประกอบภาพครั้งต่อไปอย่าลืมใส่ใจกับฉากหน้า และฉากหลังด้วยนะครับ…